Meningokok menenjiti, N. Meningitis isimli bir mikrobun
yaptığı beyin zarı iltihabı hastalığıdır. Ateş, kusma, öksürük, halsizlik gibi
basit üst solunum yolu enfeksiyonu bulguları
ile kendini gösterir. Başlangıçta diğer enfeksiyonlardan ayıran bir
muayene ya da tahlil bulgusu yoktur. Hastalık saatler içerisinde ilerler ve
ciltte küçük kırmızı döküntüler başlar. Bu arada halsizlik artmaya ve bilinç
bozulmaya başlar. Ne yazık ki hastalığı rahatça tanıdığımız bu dönemde artık
tedavi için biraz geç kalınmıştır. En iyi merkezlerde bile %20 civarında ölüm
ve %30 civarında sağırlık, körlük, uzuv kaybı vs gibi hasar oranları vardır. Hastalık
en sık 5 yaş altında görülmektedir. Bu nedenle Meningokok aşılaması hayati
öneme sahiptir.
Menenjit hastalığına yol açan üç
temel mikrop vardır: H. İnfluenza, Pnömokok ve Meningokoklar. Bunlardan ilk
ikisinin aşısının yaklaşık 10 yıl önce rutin aşı şemasına eklenmesi ile bu
etkenlere bağlı menenjitler çok azalmıştır. Günümüzde H. İnfluenza’ya bağlı
menenjit neredeyse hiç görülmezken, Pnömokoklara bağlı menenjit tüm
menenjitlerin en fazla %10’unu oluşturmaktadır. Geriye kalan %90’ından ise
meningokoklar sorumludur.
İnsanlarda enfeksiyon yapan
Meningokoklar temelde 5 tiptir: A, B, C, W ve Y tipleri. Hastalıkların çoğundan
-zamanla oranlar değişmekle birlikte- W
ve B tipleri sorumludur. Ülkemizde yaklaşık 6 yıldır ACYW gruplarına karşı
geliştirilmiş aşılar bulunmaktadır. Henüz rutin şemaya eklenmemiş olan bu
aşılar ücretli olarak yapılmaktadır. W tipinin ülkemize en önemli giriş kapısı
Hac ziyaretleri olması nedeniyle hacı adaylarına bu aşı devlet tarafından
ücretsiz bir şekilde yapılmaktadır. Henüz rutin şemaya girmemesine rağmen bu
uygulamalar ACYW tiplerine bağlı hastalıkları önemli ölçüde azaltmıştır. Buna
karşın etkenler arasında son yıllarda B grubu giderek artan oranda
görülmektedir.
B grubuna karşı aşı, teknik zorluklarından dolayı yeni geliştirilebilmiştir. 2 yıldır var olan bu aşıyı ilk olarak İngiltere –kendisinde en çok B grubu olduğu için-, rutin aşı takvimine eklemiş ve bu 2 yılda B grubu menenjitlerini %90 oranında azaltabilmiştir. Ülkemize bu sene başında gelen bu aşı artık 2. aydan itibaren ücretli olarak yapılabilmektedir.
Doktorunuza henüz rutin aşı
takviminde olmayan ACYW ve B grubu meningokok aşılarını danışmayı unutmayın.
Her çocuk
sağlığı hak eder.
Sağlıkla kalın.